Coördinatiegroep voor toezicht SIS II

Het Schengeninformatiesysteem (SIS II) is een grootschalig informatiesysteem dat de samenwerking tussen de nationale grenscontrole-, douane- en politieautoriteiten in het Schengengebied vergemakkelijkt.

Met welke organisatie contact moet worden opgenomen om het recht op toegang, rectificatie en uitwissing met betrekking tot SIS II uit te oefenen, is afhankelijk van het soort signalering. Voor meer informatie over het aanspreekpunt waarmee u contact moet opnemen, gelieve de uitvouwvraag "Uw rechten uitoefenen in België"  hieronder te raadplegen.


Het Akkoord van Schengen, ondertekend op 14 juni 1985, en de Overeenkomst ter uitvoering van het Akkoord van Schengen die op 19 juni 1990 werd ondertekend, schaften de binnengrenzen af tussen de deelnemende lidstaten en creëerden een territorium zonder grenzen dat de "Schengenruimte" wordt genoemd.

Het Akkoord en de Overeenkomst van Schengen voorzien in een strengere controle aan de buitengrenzen, in een nauwere samenwerking tussen gerecht en politie en brengen het visa- en asielbeleid op één lijn.

Het Akkoord en de Overeenkomst van Schengen en de regels die daarmee in verband staan, vormen het Schengenacquis. Sedert 1999 is het Schengenacquis geïntegreerd in het juridisch en institutioneel kader van de EU.

SIS II is een grootschalig IT-systeem dat is opgezet als compenserende maatregel voor de afschaffing van de interne grenscontroles en dat als doel heeft om een hoog niveau van veiligheid te garanderen binnen een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht van de Europese Unie, onder meer door handhaving van de openbare orde en veiligheid en vrijwaring van de veiligheid op het grondgebied van de lidstaten.

SIS II wordt ten uitvoer gelegd in alle EU-lidstaten, met uitzondering van Cyprus en Ierland, en in vier geassocieerde staten: IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein.

SIS II is een informatiesysteem dat nationale rechtshandhavings-, justitiële en administratieve autoriteiten in staat stelt specifieke taken te verrichten door relevante gegevens te delen. Ook de Europese agentschappen Europol en Eurojust hebben beperkte toegangsvoorrechten tot dit systeem.

Categorieën van verwerkte informatie

SIS II centraliseert twee brede categorieën van informatie, die de vorm aannemen van signaleringen van, ten eerste, personen – die worden gezocht met het oog op aanhouding, vermissing, een gerechtelijke procedure of onopvallende of gerichte controles, of omdat ze onderdaan van een derde land zijn aan wie de toegang tot of het verblijf in het Schengengebied is geweigerd, en ten tweede, voorwerpen – zoals voertuigen, reisdocumenten of creditcards, met het oog op inbeslagneming of gebruik in strafrechtelijke procedures of voor onopvallende of specifieke controles.

Rechtsgrondslag

Afhankelijk van het type signalering, wordt SIS II gereguleerd door ofwel Verordening (EG) nr. 1987/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 betreffende de instelling, de werking en het gebruik van het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II), te weten met betrekking tot signaleringsprocedures die vallen onder titel IV van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap – de voormalige eerste pijler (hierna de "SIS II-verordening" genoemd), ofwel door Besluit 2007/533/JBZ van de Raad van 12 juni 2007 betreffende de instelling, de werking en het gebruik van het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II), met betrekking tot procedures die vallen onder titel VI van het Verdrag betreffende de Europese Unie – de voormalige derde pijler (hierna het "SIS II-besluit" genoemd).

Categorieën van verwerkte persoonsgegevens

Wanneer een signalering een persoon betreft, moet de informatie altijd de voor- en achternaam alsmede eventuele aliassen, het geslacht, een verwijzing naar de aan een signalering ten grondslag liggende beslissing en de te nemen maatregel omvatten. Indien beschikbaar, kan de signalering ook informatie omvatten zoals specifieke, objectieve fysieke kenmerken die niet aan verandering onderhevig zijn, de geboorteplaats en -datum, foto's, vingerafdrukken, nationaliteit(en), of de betrokkene gewapend of gewelddadig is of is ontsnapt, de reden van de signalering, de signalerende autoriteit, en koppeling(en) met andere SIS II-signaleringen in overeenstemming met artikel 37 van de SIS II-verordening of artikel 52 van het SIS II-besluit.

Architectuur van het systeem

SIS II bestaat uit 1) een centraal systeem (het "centrale SIS II"), 2) een nationaal systeem (het "N.SIS II") in elke lidstaat, dat in verbinding staat met het centrale SIS II, en 3) een communicatie-infrastructuur tussen het centrale systeem en de nationale systemen waarmee een versleuteld virtueel netwerk tot stand wordt gebracht dat specifiek voor SIS II-gegevens bestemd is, en gegevens worden uitgewisseld tussen de Sirene-bureaus.

Bij de SIS II-verordening is een Coördinatiegroep voor toezicht op het Schengeninformatiesysteem II opgericht, bestaande uit vertegenwoordigers van de nationale toezichthoudende autoriteiten van de lidstaten die verantwoordelijk zijn voor de gegevensbescherming en de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming.

De Coördinatiegroep voor toezicht op het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (" GCC SIS II ") is een orgaan dat bij de SIS II-verordening is opgericht om op vlak van de bescherming van persoonsgegevens te zorgen voor een gecoördineerd toezicht op de activiteiten van het grootschalige SIS II-informatiesysteem. Het vervangt het gemeenschappelijk controleorgaan (GCO) na de inwerkingtreding van SIS II op 9 april 2013.

de GCC SIS II komt minstens 2 keer per jaar bijeen om:

  • ervaringen te delen;
  • problemen in verband met de interpretatie of toepassing van het rechtskader voor het SIS II te bespreken;
  • de moeilijkheden in verband met het toezicht op of de uitoefening van de rechten van de betrokken persoon te analyseren;
  • elkaar wederzijds bij te staan bij het uitvoeren van audits en inspecties;
  • geharmoniseerde voorstellen voor gemeenschappelijke oplossingen te ontwikkelen en het bewustzijn van de rechten op het gebied van gegevensbescherming te bevorderen.

De nationale toezichthoudende autoriteiten houden toezicht op de toepassing van de gegevensbeschermingsregels in hun land, terwijl de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming (EDPS) toezicht houdt op de toepassing van de gegevensbeschermingsregels voor het centrale SIS II dat door eu-LISA wordt beheerd. De twee niveaus werken samen om een gecoördineerd toezicht te waarborgen.

In België zijn het Controleorgaan voor politionele informatie en de Gegevensbeschermingsautoriteit in de eerste plaats verantwoordelijk voor het toezicht op de rechtmatigheid van de verwerking van persoonsgegevens in het kader van SIS II. Zij zijn beiden vertegenwoordigd in GCC SIS II.

De Schengenreglementering erkent, in toepassing van de gegevensbeschermingsprincipes, dat de betrokken personen bijzondere rechten hebben, ongeacht of zij onderdaan zijn van een lidstaat van de Schengenruimte. Het betreft het recht op toegang, verbetering en schrapping van de persoonsgegevens.

Het recht op toegang bestaat voor iedere persoon die verzoekt toegang te hebben tot de hem betreffende informatie in het bestand. Dit grondbeginsel van de gegevensbescherming stelt de betrokken personen in staat om een controle uit te oefenen op hun persoonsgegevens die door derden worden bijgehouden.

In dit recht wordt uitdrukkelijk voorzien door de Schengenreglementering en het wordt aangevuld met het recht op verbetering indien de persoonsgegevens opgenomen zijn als gevolg van een feitelijke dwaling, en met een recht op schrapping indien de persoonsgegevens werden opgenomen als gevolg van een rechtsdwaling.

Elkeen die zijn toegangsrecht wil uitoefenen, kan zich richten tot de bevoegde autoriteiten van het Schengenland van zijn keuze. In België is het Controleorgaan op de politionele informatie bevoegd. Het toegangsrecht wordt uitgeoefend conform het nationaal recht van het land waaraan het verzoek is gericht. In sommige landen is het recht op toegang rechtstreeks, in andere onrechtstreeks. Meer informatie vindt u in de "Gids voor de uitoefening van het recht op toegang" (in het Engels) van de Cöordinatiegroep voor toezicht op SIS II (dit document vermeldt nog niet de bevoegdheid van het Controleorgaan op de politionele informatie voor de uitoefening van het recht op toegang tot SIS II in België - zie hiervoor Uw rechten uitoefenen in België).

Ieder die het wenst kan bij de bevoegde nationale gegevensbeschermingsautoriteit van de verschillende Schengenlanden inlichtingen krijgen over welk toegangs- en verbeteringssysteem wordt toegepast.

De uitoefening van het recht van toegang, rectificatie en verwijdering van SIS II verschilt naargelang de signalering wordt verwerkt om een toegang of verblijf in het Schengengebied te weigeren of voor een politiële en justitiële samenwerking in strafzaken.

Als uw aanvraag betrekking heeft op een signalering om de toegang of verblijf in het Schengengebied te weigeren op grond van een administratieve beslissing van de Belgische Dienst Vreemdelingenzaken, moet ze naar dit adres worden gestuurd:

Dienst Vreemdelingenzaken
Bureau CSIS
Pachecolaan 44, 1000 Brussel
e-mail : csis@ibz.fgov.be

Als de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) niet binnen een maand na ontvangst van uw aanvraag antwoordt of als het antwoord niet bevredigend is, kunt u een klacht indienen bij de Autoriteit.

Indien uw verzoek betrekking heeft op een andere signalering van de Belgische autoriteiten (in het kader van de politiële en justitiële samenwerking in strafzaken), moet het worden gericht aan het Controleorgaan op de politionele informatie (COC):

Controleorgaan op de politionele informatie
Leuvensestraat 48, 1000 Brussel
e-mail : info@controleorgaan.be
website: www.controleorgaan.be

Het Controleorgaan op de politionele informatie deelt in beginsel alleen aan de betrokkene mee dat de nodige verificaties zijn uitgevoerd.

Indien de signalering door een andere lidstaat is ingevoerd, dient het verzoek aan de bevoegde instantie te worden gezonden overeenkomstig de procedures die zijn opgenomen in de gids voor de uitoefening van het recht van toegang.

Voor de aanvraag tot het uitoefenen van rechten bij de Dienst Vreemdelingenzakenen het Controleorgaan op de politionele informatie, gelden ontvankelijkheidsvoorwaarden: Ze moet schriftelijk, gedateerd en ondertekend zijn door de betrokkene of zijn advocaat. De betrokkene moet ook zijn of haar identiteit bewijzen door een kopie van een identiteitsbewijs (recto verso) bij te voegen. Een advocaat moet zijn hoedanigheid bewijzen en ook de volmacht van zijn cliënt bijvoegen. Het verzoek moet duidelijk het doel van het verzoek vermelden, met inbegrip van het soort signalering waarop het verzoek betrekking heeft. Bij gebrek aan deze elementen kan het verzoek niet-ontvankelijk worden verklaard.

Om ervoor te zorgen dat het verzoek efficiënter wordt verwerkt, dienen SIS-verzoekers het doel van hun verzoek te verduidelijken en aan te geven of de signalering strekt tot weigering van toegang of verblijf/entry ban, dan wel tot politiële en justitiële samenwerking in strafzaken, aangezien in België verschillende instanties verantwoordelijk zijn afhankelijk van het doel van het verzoek. Indien dit niet gebeurt, kan het verzoek worden afgewezen.

Als u er desondanks voor kiest om uw SIS-verzoek in te dienen bij de GBA, moeten voor een efficiëntere behandeling ervan, het doel van het verzoek en het soort signalering (met het oog op weigering van toegang of verblijfsverbod/entry ban of signalering met het oog op politiële en justitiële samenwerking in strafzaken) duidelijk worden aangegeven, aangezien in België verschillende organisaties bevoegd zijn afhankelijk van het doel van het verzoek. Anders kan het verzoek worden afgewezen.

Interessante links