03 feb
2021

De coronamaatregelen in het vizier van de GBA

De GBA stuurde dinsdag een brief naar alle Belgische regeringen en parlementen waarin ze vraagt erop toe te zien dat de maatregelen die worden genomen in de strijd tegen het coronavirus, de fundamentele gegevensbeschermingsbeginselen eerbiedigen. De brief herinnert er tevens aan dat het Kenniscentrum van de GBA vooraf om advies moet worden gevraagd over regelgevingen die gegevensverwerkingen omkaderen die met deze maatregelen in verband staan. De GBA kan in beroep gaan als de maatregelen die zonder voorafgaand advies zijn genomen, niet snel worden aangepast.


Weinig transparante Covid-19-regelgeving

De GBA uit haar bezorgdheid over meerdere maatregelen die een verwerking van gevoelige persoonsgegevens met zich meebrengen, waaronder de publicatie van het ministerieel besluit van 12 januari zonder dat de GBA vooraf over de tekst is geraadpleegd, of de aankondiging in Brussel dat aan de burgemeesters quarantainegegevens zullen worden meegedeeld a priori zonder duidelijke rechtsgrondslag daarvoor.

Hoewel de GBA in de huidige gezondheidscontext het belang van maatregelen die de verspreiding van het coronavirus tegengaan, geenszins betwist, wenst zij er via deze brief aan te herinneren dat dergelijke maatregelen moeten worden genomen met inachtneming van de fundamentele rechten van de burgers, waaronder het recht op bescherming van persoonsgegevens. De gegevens die in het kader van de bestrijding van COVID-19 worden verwerkt, zijn inderdaad vaak gezondheidsgegevens. Aangezien het om bijzonder gevoelige gegevens gaat, moeten alle noodzakelijke waarborgen worden geboden overeenkomstig de verschillende nationale, Europese en internationale regels.

Advies moet worden gevraagd en de maatregelen moeten worden herzien

Concreet vraagt de GBA:

  • Dat alle wet- en regelgeving betreffende de verwerking van persoonsgegevens door overheidsinstanties wordt onderworpen aan het advies van het Kenniscentrum van de Gegevensbeschermingsautoriteit. De GBA stelt immers vast dat zij niet systematisch over deze teksten is geraadpleegd, hoewel de wet en de  AVG daarin voorzien. 
  • Dat de bevoegde autoriteiten de passende juridische instrumenten kiezen voor de invoering van gezondheidsmaatregelen. De GBA dringt er derhalve op aan dat een afdoende stabiele rechtsgrondslag wordt gegeven (bij wijze van voorbeeld: wet, decreet, ordonnantie) aan de verschillende gegevensverwerkingen die ter bestrijding van het coronavirus worden opgezet.
  • Dat de fundamentele beginselen van gegevensbescherming worden geëerbiedigd, met name het proportionaliteitsbeginsel. Het ingrijpen in privéleven en gegevensbescherming is immers alleen toegestaan als dit noodzakelijk is en in verhouding staat tot de verwezenlijking van het doeleinde van algemeen belang dat erin bestaat de verspreiding van het virus tegen te gaan. 

De GBA zal nu nagaan welke gegevensverwerkingen er concreet werden verricht op basis van de verschillende teksten met maatregelen die zonder de voorafgaand advies van de GBA zijn aangenomen. De GBA zal in de maand maart de verschillende reacties evalueren van de betrokken regeringen en parlementen. Indien deze teksten, die in strijd met de bovengenoemde essentiële waarborgen zijn opgesteld niet snel worden gecorrigeerd, kan de GBA tegen deze maatregelen beroep aantekenen.

U vindt de volledige brief van de GBA op haar website.

Interessante links